درمان زرداب معده در طب سنتی؛ روش های طبیعی و گیاهی موثر

درمان زرداب معده در طب سنتی به مجموعه‌ای از روش‌ها و گیاهان دارویی اشاره دارد که برای تسکین و درمان مشکلات مرتبط با عملکرد کبد و کیسه صفرا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بیماری که به تجمع و ترشح بیش از حد صفرا در معده منجر می‌شود، می‌تواند علائمی مانند سوزش معده، درد شکم و سوء هاضمه ایجاد کند. طب سنتی با استفاده از ترکیبات گیاهی مانند زرشک، نعناع، و کاسنی به تقویت عملکرد کبد و صفرا کمک کرده و باعث تنظیم ترشح صفرا می‌شود. در این مقاله، به بررسی روش‌ها و درمان‌های مختلف در طب سنتی برای کنترل و درمان زرداب معده پرداخته خواهد شد.

زرداب بالا آوردن نشانه چیست؟

علائم غلبه زرداب می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق افتد که در ادامه این دلایل آورده شده است:

• سوء هاضمه
• سنگ کیسه صفرا
• التهاب معده (گاستریت)
• عوامل استرسی یا اضطراب
• التهاب پانکراس (پانکراتیت)
• بیماری رفلاکس گوارشی GERD
• عفونت‌های معده (هلیکوباکتر پیلوری)
• ترش کردن معده (ریفلاکس اسید معده)
• مشکلات عضلانی در معده و مری (اختلالات بلع)
• مشکلات کبدی (مثل سیروز یا مشکلات صفراوی)
• بیماری‌های دستگاه گوارش مانند زخم معده یا اثناعشری
• اختلالات صفراوی (مثل التهاب کیسه صفرا یا سنگ صفرا)

تأثیر مزاج بر غلبه زرداب

مزاج فرد نقش مهمی در غلبه زرداب دارد؛ زیرا افراد با مزاج‌های گرم و خشک بیشتر در معرض اختلالات صفراوی هستند. در طب سنتی، مزاج‌های گرم به دلیل افزایش تولید صفرا در کبد، مستعد به غلبه زرداب می‌شوند که می‌تواند منجر به علائمی مانند استفراغ صفراوی و زرداب بالا آوردن شود. همچنین افرادی که مزاج خشک دارند، ممکن است به دلیل کاهش رطوبت و خشکی در بدن، به تجمع صفرا در کبد و افزایش احتمال این وضعیت دچار شوند. بنابراین، تنظیم مزاج از طریق رژیم غذایی متناسب و رعایت تعادل در گرمی و سردی غذاها می‌تواند در پیشگیری از این وضعیت موثر باشد.

علت بالا اوردن زرداب در صبح

بالا آوردن زرداب در صبح می‌تواند به علل مختلفی باشد که به مشکلات گوارشی و اختلالات عملکردی مربوط می‌شود. برخی از این علل عبارتند از:

• رژیم غذایی نا مناسب: غذاهای چرب، تند یا پر از ادویه که به ویژه قبل از خواب مصرف می شوند.
• ریفلاکس صفراوی: در برخی افراد، صفرا از روده باریک به معده یا مری برگشته و باعث بالا آوردن زرداب می‌شود.
• زخم معده یا مشکلات گوارشی: زخم‌ها یا التهاب معده می‌توانند باعث تحریک و تولید بیش از حد اسید یا صفرا در بدن شوند.
• اختلالات کیسه صفرا: مشکلاتی مانند سنگ صفرا یا اختلال در عملکرد کیسه صفرا می‌تواند موجب تجمع و رهاسازی صفرا به طور نامناسب شود.

درمان استفراغ زرداب در کودکان

درمان استفراغ زرد در کودکان بستگی به علت اصلی آن دارد. در ادامه چند روش درمانی رایج ذکر شده است:

درمان دارویی

در برخی موارد، داروهای ضد استفراغ یا داروهایی برای تنظیم ترشح صفرا ممکن است توسط پزشک تجویز شوند. این داروها می‌توانند به کاهش علائم و جلوگیری از استفراغ مکرر کمک کنند.

درمان های خانگی

درمان های خانگی استفراغ زرداب شامل استراحت مناسب، دوری از عوامل استرس‌زا، مصرف مایعات مانند آب، آب‌میوه‌های رقیق شده یا محلول‌های مخصوص آبرسانی و تغییرات در رژیم غذایی مانند غذاهای ساده و کم‌چرب، مانند برنج پخته، سوپ‌های سبک و میوه‌های نرم برای کودک خواهند بود.

علت بالا اوردن زرداب در بزرگسالان

علت استفراغ صفرای سبز یا زرد در بزرگسالان می‌تواند موارد مختلفی باشد که بیشتر مربوط به مشکلات گوارشی است. برخی از مهم‌ترین علل عبارتند از:

• رژیم غذایی نا مناسب: مصرف غذاهای چرب، تند، یا پر از ادویه‌ها به ویژه در وعده‌های شبانه می‌تواند باعث افزایش تولید صفرا شود.
• اختلالات عملکرد پانکراس: مشکلات پانکراس، مانند التهاب یا اختلال در ترشح آنزیم‌ها، می‌تواند باعث اختلال در فرآیند هضم و بالا آوردن صفرا به معده شود.
• مصرف الکل و سیگار: مصرف زیاد الکل و سیگار می‌تواند بر عملکرد دستگاه گوارش تأثیر منفی بگذارد و به تحریک تولید صفرا و بازگشت آن به معده منجر شود.
• اختلالات کیسه صفرا: مشکلاتی مانند سنگ صفرا یا التهاب کیسه صفرا می‌تواند موجب انسداد مجاری صفراوی و برگشت صفرا به معده شود. این مشکل معمولاً با درد در ناحیه شکم همراه است.
• زخم معده یا التهاب معده (گاستریت): زخم معده یا التهاب معده می‌تواند باعث تولید بیشتر اسید و صفرا در معده شود. در این شرایط، صفرا به سمت مری برگشته و باعث بالا آوردن زرداب می‌شود.
• ریفلاکس صفراوی: یکی از علل شایع، ریفلاکس صفراوی است که در آن صفرا از روده باریک به معده و حتی مری برگشته و باعث بروز علائمی مانند سوزش معده و استفراغ زرد رنگ و تلخ می‌شود.

روش های درمان زرداب در طب سنتی

درمان زرداب بالا آوردن در طب سنتی به روش‌هایی تکیه دارد که هدفشان اصلاح تعادل میان مایعات و حرارت بدن است. برخی از روش‌ها عبارتند از:

حمام‌های گیاهی

استفاده از حمام‌های گیاهی با گیاهانی مثل بابونه و گل سرخ می‌تواند به آرامش سیستم گوارش کمک کرده و اثرات گرم و خشک صفرا را کاهش دهد.

استفاده از خاکشیر

خاکشیر یکی از داروهای سنتی است که برای تصفیه صفرا و بهبود مشکلات گوارشی استفاده می‌شود. مصرف آن به همراه آب می‌تواند به کاهش علائم زرداب کمک کند.

استفاده از گیاهان دارویی ملین

گیاهانی مانند ترنجبین، آب لیمو و نعناع به عنوان ملین‌های طبیعی برای تنظیم ترشح صفرا استفاده می‌شوند. این گیاهان می‌توانند به کاهش غلظت صفرا و بهبود هضم کمک کنند.

حجامت و فصد

در طب سنتی، حجامت درمانی و فصد برای کاهش فشار روی کبد و پاکسازی بدن از صفراهای اضافی توصیه می‌شود. این روش‌ها به تنظیم جریان صفرا و بهبود عملکرد کبد کمک می‌کنند.

رژیم غذایی متعادل

خوردن غذاهای خنک و سبک مانند آب‌گوشت مرغ، برنج سفید و سوپ‌های سبزیجات برای کاهش تأثیر زرداب و التهاب معده مفید است. از مصرف غذاهای چرب و پرادویه پرهیز شود.

مصرف عسل و سیاه دانه

عسل یکی از درمان‌های طبیعی برای تسکین التهابات گوارشی و کاهش اسید معده است. همچنین سیاه دانه به تقویت عملکرد کبد و تصفیه خون کمک می‌کند و در بهبود وضعیت زرداب موثر است.

مراقبت از مزاج

در طب سنتی، توصیه می‌شود افرادی که مزاج گرم دارند از غذاهای سرد و مرطوب مثل خیار، گلاب و گلابی برای کاهش صفرا استفاده کنند. این کار به تعادل حرارت بدن و کاهش تولید صفرا کمک می‌کند.

داروهای گیاهی برای درمان زرداب

برای درمان زرداب با گیاهان دارویی، چندین گیاه وجود دارند که در طب سنتی به منظور تنظیم ترشح صفرا و بهبود عملکرد دستگاه گوارش توصیه می‌شوند. استفاده از این گیاهان به صورت دم کرده یا جوشانده می‌تواند به کاهش علائم این بیماری کمک کند. برخی از مهم‌ترین این گیاهان عبارتند از:

• مرزه: مرزه گیاهی است که به تنظیم هضم و کاهش تولید صفرا در بدن کمک می‌کند. این گیاه باعث آرامش کبد شده و به درمان مشکلات صفراوی کمک می‌کند.
• نعناع: نعناع یکی از گیاهانی است که برای تسکین مشکلات گوارشی و کاهش تولید صفرا موثر است. مصرف چای نعناع می‌تواند به تسهیل هضم و کاهش التهاب معده کمک کند.
• زیره سیاه: زیره سیاه به عنوان یکی از گیاهان ضد نفخ و تنظیم‌کننده گوارش در طب سنتی شناخته می‌شود. این گیاه می‌تواند به کاهش تجمع صفرا در بدن و بهبود عملکرد کبد کمک کند.
• کاسنی: کاسنی گیاهی با خواص سرد است که برای کاهش التهاب کبد و تسکین صفرا در بدن مفید است. استفاده از جوشانده کاسنی می‌تواند به تصفیه خون و کاهش تولید صفرا کمک کند.
• بابونه: بابونه یکی دیگر از گیاهان دارویی است که برای آرام‌کردن سیستم گوارشی و کاهش التهاب معده مفید است. این گیاه به تنظیم ترشح صفرا کمک کرده و علائم زرداب را تسکین می‌دهد.
• گل گاو زبان: گل گاو زبان گیاهی است که در طب سنتی برای بهبود عملکرد کبد و کاهش غلظت صفرا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه می‌تواند به عنوان یک آرام‌بخش برای معده و کبد عمل کند.
• ترنجبین: ترنجبین یک گیاه با طبع سرد است که به عنوان دارویی برای کاهش صفرا و سم‌زدایی از کبد استفاده می‌شود. مصرف آن به همراه عسل یا در آب می‌تواند به آرامش معده و تسکین علائم زرداب کمک کند.

تغذیه مناسب برای درمان زرداب

تاثیر رژیم غذایی بر زرداب، بسیار مهم است؛ زیرا انتخاب مواد غذایی مناسب می‌تواند روند درمان را تسریع کرده و از بروز مشکلات جدی‌ در کبد و دستگاه گوارش جلوگیری کند. تغذیه مناسب برای کاهش زرداب باید شامل غذاهایی باشد که به بهبود عملکرد کبد و گوارش کمک کنند. در ادامه غذاها و اصول تغذیه‌ای که می‌توانند مفید باشند، آورده شده است:

آب کافی

مصرف مقدار کافی آب در طول روز برای حفظ عملکرد کبد و دفع سموم بدن ضروری است.

چربی‌های سالم

مصرف چربی‌های سالم مانند روغن زیتون و روغن کتان می‌تواند به کاهش التهاب و حمایت از کبد کمک کند.

مصرف دمنوش‌های آرامش‌ بخش

دمنوش‌های آرامش‌بخش مانند چای بابونه و چای پونه به تسکین سیستم گوارش و کاهش تنش‌های کبد کمک می‌کنند.

اجتناب از غذاهای چرب و سنگین

کاهش مصرف غذاهای چرب، فرآوری‌شده و سرخ‌شده که فشار زیادی بر کبد وارد می‌کنند، از اهمیت زیادی برخوردار است.

چایی‌های گیاهی

نوشیدن چایی‌های گیاهی مانند چایی نعناع، زنجبیل و چای سبز به بهبود هضم و کاهش درد و التهاب ناشی از زرداب کمک می‌کند.

مصرف فیبر بالا

مواد غذایی غنی از فیبر مثل غلات کامل (جو دوسر، برنج قهوه‌ای)، سبزیجات و میوه‌ها به بهبود هضم و پاک‌سازی کبد کمک می‌کنند.

خوراکی های حاوی آنتی‌اکسیدان‌

توت‌ها، آووکادو و گردو که حاوی آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند، می‌توانند از آسیب‌های کبد جلوگیری کنند و روند درمان زرداب را تسریع کنند.

غذاهای ضد التهابی

مصرف غذاهایی مانند زردچوبه، زنجبیل، سیر و فلفل سیاه که خاصیت ضد التهابی دارند، می‌تواند به کاهش التهابات کبدی و بهبود عملکرد آن کمک کند.

میوه‌ها و سبزیجات تازه

مصرف میوه‌ها و سبزیجات غنی از فیبر مانند سیب، هویج، کلم و سبزیجات برگ‌ سبز کمک به دفع سموم از بدن می‌کند و عملکرد کبد را بهبود می‌بخشد.

پروتئین‌ های گیاهی

حبوبات و مغزها مانند عدس، نخود، لوبیا و بادام منبع خوبی از پروتئین‌های گیاهی هستند که هضمشان برای کبد راحت‌تر است و از بار اضافه بر کبد می‌کاهند.

مراقبت های بعد از درمان زرداب

بعد از درمان زرداب، مراقبت‌های خاصی برای حفظ سلامت دستگاه گوارش و جلوگیری از بازگشت علائم ضروری است. برخی از مهم‌ترین اقدامات پس از درمان عبارتند از:

1. نوشیدن آب و مایعات، باعث رقیق شدن صفرا و تسهیل هضم و دفع آن می‌شود.
2. پیگیری منظم با پزشک برای بررسی وضعیت کبد و دستگاه گوارش ضروری است.
3. استراحت مناسب و آرامش به عملکرد بهتر دستگاه گوارش و کاهش تولید صفرا کمک می‌کند.
4. فعالیت‌های بدنی سبک مانند پیاده‌روی به تقویت کبد و بهبود گردش خون و هضم کمک می‌کند.
5. الکل و سیگار می‌توانند به کبد آسیب زده و فرآیند درمان را مختل کنند، بنابراین باید قطع شوند.
6. مصرف غذاهای سرد و مرطوب مانند سبزیجات و میوه‌ها کمک به کاهش تولید صفرا و بهبود عملکرد کبد می‌کند.

جمع‌ بندی

استفراغ زرداب یا بالا اوردن زرداب، نشانه‌ای از غلبه صفرا در بدن است که می‌تواند با روش‌های طب سنتی کنترل شود. اصلاح تغذیه، پرهیز از غذاهای گرم و استفاده از ترکیبات خنک‌کننده به تعدیل صفرا کمک می‌کند. سبک زندگی سالم و رعایت تدابیر مزاجی می‌تواند از تکرار این عارضه جلوگیری کند. در نهایت، مشورت با متخصص طب سنتی بهترین راه برای درمان و پیشگیری از مشکلات صفراوی است.

• مزاج شناسی و اصلاح طبع در طب سنتی ایرانی
  تاریخ انتشار : 1402-05-07تاریخ بروز رسانی : 1403-11-21


• درمان التهاب مفاصل با گیاهان دارویی در طب سنتی؛ راهکارهای طبیعی و موثر
  تاریخ انتشار : 1403-11-30تاریخ بروز رسانی : 1403-12-15


• مزایا و فواید انواع روش های ماساژ درمانی درطب سنتی
  تاریخ انتشار : 1402-06-31تاریخ بروز رسانی : 1402-06-31


• موثرترین و بهترین روشهای پاکسازی و سم زدایی بدن با طب سنتی
  تاریخ انتشار : 1402-05-22تاریخ بروز رسانی : 1403-11-21


• بادکش درمانی یا کاپینگ چیست و چگونه انجام می شود ؟
  تاریخ انتشار : 1402-05-26تاریخ بروز رسانی : 1402-05-28